Luzonneushoornvogel
Te zien: Tropisch Paradijs
Wetenschappelijke naam: Penelopides manillae
IUCN-status: Niet bedreigd
Habitat
In het wild leeft de Luzonneushoornvogel in het noorden van de Filipijnen. Hij komt met name voor op de eilanden van Luzon, Marinduque, Catanduanes en aangrezende eilanden. Deze gebieden bevatten een tropisch regenwoudklimaat.
De Luzonneushoornvogel prefereert primaire altijdgroene dipterocarpebossen in de laaglanden, rivierbussen en alleenstaande vruchtbomen in de graslanden.
Dieet
De Luzonneushoornvogel is een omnivoor. Dit bekent dat deze vogelsoort zowel dierlijk als plantaardig voedsel eet. Toch eet de Luzonneushoornvogel hoofdzakelijk fruit en vijgen. Deze vogelsoort voedt zich met fruit van ten minste 36 inheemse en gecultiveerde plantsoorten. De Luzonneushoornvogel eet ook insecten en kleine dieren zoals kevers, vogeleieren, nestvogels en hagedissen.
De porties van het dieet variëren het gehele jaar, waarbij het dieet afgesteld wordt op de beschikbaarheid van de natuur.
De Luzonneushoornvogel komt samen, tot wel 15 individuen, bij de fruitbomen. Met de snavel verzamelt deze vogelsoort eten. De meest gebruikelijke manier om voedsel te vergaren, is het oppakken van voedsel met de snavel waar het voedsel gevonden werd. Een andere techniek is om voedsel te pakken dat door objecten verborgen is. De Luzonneushoornvogel tilt dan met zijn snavel het object op om aan het voedsel te komen. Deze vogelsoort graaft ook in de grond, onder schors of in zachthout om aan voedselvergaring te doen. Bovendien zal de Luzonneushoornvogel ook hangend fruit uit bomen grijpen tijdens een vlucht.
De meeste items (voedsel) slikt de Luzonneushoornvogel in zijn geheel door. Grote items worden gebroken. Deze scheidt de Luzonneushoornvogel dan in eetbare en niet-eetbare delen, zoals het fruit en de schil of het insect en de vleugels. Daarnaast houdt deze vogelsoort niet van harig fruit, plakkerige rupsen of sluimerige voorwerpen. Deze items veegt hij eerst over een tak of over de grond en eet hij daarna pas op.
De snavel van de Luzonneushoornvogel past precies op elkaar. Hierdoor kan deze vogelsoort (met voorzichtigheid) een ei verkrijgen zonder deze open te breken. Daarnaast kan de snavel met geweld gebruikt worden om iets te verpletteren of om een fruitcapsule open te breken.
Uiterlijk
Een mannelijke Luzonneushoornvogel heeft grootte van 45 centimeter. De kleur op de kop, de nek en op het onderlichaam is crèmekleurig. De oorbeschermers bevatten een zwartachtige kleur. De wanden en de keel bevatten ook een zwartachtige kleur. Het bovenlichaam en de vleugels hebben een donkerbruine kleur. Aan de onderzijde van de staart bevindt zich een bleke band. De huid rondom het oog is kaal en heeft een roze kleur. De keel heeft ook een roze kleur.
De Luzonneushoornvogel heeft een opvallende ribbelige snavel. De snavel en de casque (hoorn) hebben een bruine tot zwarte kleur. De onderkaak bevat bleekgele tot roze ribbels. De snavel eindigt in een bleke punt.
Een vrouwelijke Luzonneushoornvogel is kleiner als een mannetje en het gehele lichaam heeft een bruine tot zwarte kleur. De stuit is nog donkerder. Zowel de huid rondom het oog als de huid rondom de keel heeft een blauwe tint.
Sociaal gedrag
De Luzonneushoornvogels vormen koppels door middel van paringsrituelen. Deze paringsrituelen bestaan uit het tegen elkaar klapperen van de snavel, in duetten naar elkaar roepen en het regelmatig aanbieden van voedsel (van man naar vrouw). Als het paringsritueel succesvol verloopt, vormt het paar een monogaam paar.
Het monogame paar zal vaak tegelijk roepen, met verschillende houdingen. Alsook wordt een luide kreet gebruikt om een potentiële partner op te sporten of als één van de twee ontbreekt in het territorium tijdens de broedperiode.
De Luzonneushoornvogel is territoriaal, en met zijn luide kreten kan hij communiceren en kenbaar maken tot waar het territorium reikt. Tijdens de broedperiode is dit extra hoorbaar en zichtbaar. Meestal worden luide kreten geroepen in de vroege ochtend, maar het kan ook op ieder tijdstip van de dag gebeuren.
De Luzonneushoornvogel gebruikt een verscheidenheid aan eenvoudige en stille vocalisaties. De zachte geluiden worden vaak gebruikt om met elkaar te communiceren, aandacht te trekken van potentiële prooien en om de aanwezigheid van fruit te verduidelijken. Tijdens het voeden met fruit “grinniken” Luzonneushoornvogels ook naar elkaar.
Natuurlijk gedrag
De Luzonneushoornvogel gebruikt gladstrijkolie dat uit een klier aan de basis van de staart komt, om de veren glad te strijken. Het grootste gedeelte van de dag besteedt de Luzonneushoornvogel aan het schoonmaken van de veren. Door de lange snavel moet de Luzonneushoornvogel zich vaak bewegen in rare houdingen om de veren te poetsen. Deze vogelsoort buigt ook vaak met de nek om de borst schoon te maken. Om de primaire veren te poetsen slaat de Luzonneushoornvogel één vleugel open. De Luzonneushoornvogel rangschikt de veren op het hoofd en in de nek door met zijn poten hieraan te krabben.
De Luzonneushoornvogel besteedt extra aandacht aan de snavel en de casque (hoorn) om die schoon te maken. Hierbij wrijft de Luzonneushoornvogel met de snavel en de casque (hoorn) over een nabijgelegen tak of bijt het herhaaldelijk op een dun takje of schors om de binnenkant van de snavel schoon te maken.
Metselen?
Bij de Luzonneushoornvogels in de wereldtuin het Tropisch Paradijs, zijn broedactiviteiten gesignaleerd. Momenteel is het paar bezig met het inmetselen van de broedkast. ~ 2 juni 2023