Vale Gier
Te zien: Oostenrijk
Wetenschappelijke naam: Gyps fulvus
IUCN-status: Niet bedreigd
Algemene informatie
De Vale Gier heeft een IUCN-status van Niet bedreigd en de populatie is zelfs stijgend in de natuur. Dit wil niet zeggen dat we deze vogelsoort niet moeten beschermen, want dankzij menselijke activiteiten verdwijnen er Vale Gieren in het wild. Dit komt met name door de vergiftiging van karkassen door de mens, een afname van de intensieve veehouderij en het illegaal doodschieten van de Vale Gier.
Habitat
De Vale Gier leeft in het noordwesten van Afrika, het oosten van het Iberisch Schiereiland (Spanje) tot aan de Balkan. Daarnaast leeft deze vogelsoort in Turkije, het Midden-Oosten, Saudi-Arabië en van Iran tot Tajikistan en Altaj.
De Vale Gier komt voor in het gematigd klimaat en in het droog klimaat met uitgestrekte open gebieden. De Vale Gier komt voor in bergen, hoogvlakten, steppe en halfwoestijnen met abrupte rotsachtige gebieden, zoals rotsen en krijtrotsen. De rotsen en krijtrotsen worden gebruikt als broedplaatsen en slaapplaatsen. De Vale Gier verkiest een droog en zonnig gebied, maar natuurlijk is deze vogelsoort afhankelijk van de beschikbaarheid aan voedsel (karkassen). De Vale Gier broedt op hoge hoogtes, van klippen op zeeniveau tot aan 2750 meter.
De Vale Gier verkiest verticale kliffen om te gebruiken als broed- en slaapplaats. Deze vogelsoort heeft zich echter ook al zo aangepast dat het paar gaat broeden in bomen.
Dieet
De Vale Gier staat gekend als aaseter en eet (bijna) uitsluitend aas. Deze vogelsoort voedt zich voornamelijk met de spieren en de ingewanden van middelgrote en grote zoogdieren (vooral hoefdieren). Oorspronkelijk at de Vale Gier aas van wilde prooidieren, waaronder berggeiten, herten en gazellen.
Tegenwoordig hebben de gedomesticeerde soorten, waaronder schapen, geiten, koeien en paarden, deze plek ingenomen. Deze diersoorten hebben de volledige plek van de oorspronkelijke wilde soorten ingenomen en is de Vale Gier hiervan geheel afhankelijk geworden. Soms eet de Vale Gier ook aas van andere zoogdieren, zoals carnivoren, konijnen, hazen en walvisachtigen. Dit gebeurt als bovenstaande dieren niet voorhanden zijn.
Uiterlijk
De Vale Gier heeft een grootte van 95 tot 110 centimeter. Deze vogelsoort weegt tussen de 6 kilogram en 11 kilogram. De Vale Gier heeft een witte kop, hals en kraag. De slagpennen en de staartveren kleuren donkerbruin tot zwart. De vleugels van de Vale Gier hebben een spanwijdte van 240 tot 280 centimer.
De Vale Gier lijkt qua uiterlijk veel op andere giersoorten, zoals de Himalayagier, de Bengaalse Gier, de Indische Gier en de Witruggier. De Vale Gier is iets kleiner en iets bruiner dan de Himalayagier. De Vale Gier is groter en doorgaans bleker dan de Bengaalse Gier, de Indische Gier en de Witruggier.
Sociaal gedrag
De Vale Gier is de meest sociale giersoort van de vier Europese giersoorten. Deze vogelsoort leeft in groepen, wat ook wel kolonies wordt genoemd. De Vale Gier eet in groepen, rust en broedt in grote kolonies die bestaan uit wel honderden individuen. Binnen de kolonie hanteren de Vale Gieren een sociale hiërarchie, dat gebaseerd is op lichaamsgrootte, leeftijd, geslacht en dominantie.
De Vale Gier leeft monogaam en gaat een levenslange relatie aan met zijn/haar partner. Om de geschikte partner uit te zoeken, gaat de Vale Gier eerst op zoek naar een geschikte kandidaat. Deze geschikte kandidaat moet in dezelfde sociale status vallen en een goede gezondheid hebben om als partner te dienen. Na de paarvorming, vormt het paar sterke paarbanden op, die het hele jaar onderhouden worden door middel van paringsgesprekken.
De Vale Gier leeft in kolonies tot wel 40 gieren bij elkaar. De Vale Gier leeft monogaam en blijft zijn/haar hele leven bij dezelfde partner. Dat is toch echte liefde!
De karkassen dienen niet enkel als voedsel, maar Vale Gieren gebruiken karkassen ook voor sociale doeleinden. Individuele Vale Gieren bezoeken soms opeenvolgende dagen dezelfde karkassen (terwijl ze al verzadigd zijn van hun eerste bezoek). Tijdens het bezoek vertoont het individu vriendschappelijke (of vijandige) gedragingen naar anderen die niet in verband staan met het eten.
Natuurlijk gedrag
De Vale Gier gebruikt niet zijn reukzin om aas op te sporen, maar hij vertrouwt volledig op zijn uitmuntend gezichtsvermogen. Deze vogelsoort werkt samen met soortgenoten om te zoeken naar voedsel. Hij verspreidt zich tot wel 10 kilometer van de kolonie of slaapplaats af om voedsel te vergaren.
Tijdens zijn vlucht kan de Vale Gier van een grote afstand aas waarnemen. Wanneer de Vale Gier aas gevonden heeft, laat hij zijn poten zakken. Hierna geeft hij een signaal af, waarmee hij aangeeft dat hij gaat landen. De andere Vale Gieren van zijn kolonie komen samen in het zicht, wanneer hij een karkas (aas) gevonden heeft. Het hele karkas eten ze in de groep op, waarbij ze beginnen bij de mond en de anus. Het hele kadaver eten ze in een relatieve korte tijd op.
Dankzij de structuur van de vleugels, maakt de Vale Gier gebruik van de glijvlucht. Deze vluchtsoort zorgt ervoor dat de energie van het dier geminimaliseerd wordt. Door gebruik te maken van stijgende luchtstromen, vliegt de Vale Gier rond. Ondanks dat de Vale Gier langzaam vliegt in de lucht, kan deze vogelsoort een snelheid bereiken van meer dan 70 kilometer per uur!